ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોન શું છે? ડોક્ટર પાસેથી જાણીએ
ટેસ્ટોસ્ટેરોન એક હોર્મોન છે જે મુખ્યત્વે પુરુષોમાં જોવા મળે છે. આ હોર્મોન પુરુષોમાં શક્તિ અને શારીરિક ક્ષમતા જાળવવા માટે જરૂરી છે. તેની ઉણપ પુરુષોના જાતીય સ્વાસ્થ્ય પર ગંભીર અસર કરી શકે છે. જો કે, અમે તમને જણાવી દઈએ કે આ હોર્મોન સ્ત્રી અને પુરૂષ બંને માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પુરુષોમાં, ટેસ્ટોસ્ટેરોન મોટા પ્રમાણમાં જરૂરી છે, જ્યારે સ્ત્રીઓને તેની ઓછી જરૂર છે. તે મુખ્યત્વે અંડકોષ, અંડાશય અને મૂત્રપિંડ પાસેની ગ્રંથીઓમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
ટેસ્ટોસ્ટેરોન જાતીય કાર્યોને નિયંત્રિત કરવામાં, સ્નાયુઓનું નિર્માણ કરવામાં, હાડકાની ઘનતા જાળવવામાં અને શુક્રાણુના ઉત્પાદનમાં તેમજ ચહેરાના વાળ અને ઊંડા અવાજમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. સલુબ્રીટાસ મેડ સેન્ટરના ગાયનેકોલોજિસ્ટ ડૉ. નેન્સી નાગપાલ સમજાવે છે કે જ્યારે શરીરમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન ઓછું કે વધુ હોય ત્યારે શું થાય છે અને પુરુષો અને સ્ત્રીઓમાં તેનું સામાન્ય સ્તર શું હોવું જોઈએ.
જ્યારે તમારી પાસે ખૂબ વધારે અથવા ખૂબ ઓછું ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોય ત્યારે શું થાય છે?
ટેસ્ટોસ્ટેરોનનું નીચું સ્તર મૂડ સ્વિંગ, સેક્સ ડ્રાઇવમાં ઘટાડો, સ્નાયુના જથ્થામાં ઘટાડો, વાળ ખરવા, નબળી ત્વચા, યાદશક્તિની સમસ્યાઓ અને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મુશ્કેલીનું કારણ બની શકે છે. બીજી બાજુ, ઉચ્ચ ટેસ્ટોસ્ટેરોન સ્તર મૂડ સ્વિંગ, આક્રમકતા, વંધ્યત્વ, વાળ ખરવા, શરીરના વધુ પડતા વાળ વૃદ્ધિ, થાક, ખીલ અને હૃદય રોગ અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધી શકે છે.
પુરુષો અને સ્ત્રીઓમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોનનું સામાન્ય સ્તર શું છે?
પુરુષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોનની સામાન્ય શ્રેણી 300 થી 1000 નેનોગ્રામ પ્રતિ ડેસીલીટર (ng/dL) ની વચ્ચે હોય છે, જે વય પ્રમાણે બદલાય છે. 20-24 વર્ષની વયના પુરુષો માટે, રેન્જ 409-558 ng/dL છે; 25-29 વર્ષ માટે, તે 413-575 ng/dL છે; 30-34 વર્ષ માટે, તે 390-498 ng/dL છે; 35-39 વર્ષ માટે, તે 350-478 ng/dL છે; અને 40-44 વર્ષ માટે, તે 350-473 ng/dL છે. સ્ત્રીઓમાં, સામાન્ય શ્રેણી ઘણી ઓછી હોય છે, સામાન્ય રીતે 15-17 ng/dL, અને માસિક સ્રાવના તબક્કા અથવા માસિક ચક્રના ચોક્કસ દિવસના આધારે સ્તર બદલાઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો: વાયરલ તાવ અને બેક્ટેરિયલ ચેપ વચ્ચે શું તફાવત છે? તેમના લક્ષણો કેવી રીતે બદલાય છે તે ડૉક્ટર પાસેથી જાણો