ભારતીય બંધારણની કલમ 3 હેઠળ સંસદ કોઈપણ રાજ્યનું નામ બદલી શકે છે. રાજ્યનું નામ બદલવાની પ્રક્રિયા એ રાજ્યના વિસ્તાર, સીમાઓ અથવા નામમાં ફેરફારનું નિર્ધારણ છે.
રાજ્યના નામ બદલવાની પ્રક્રિયા
રાજ્યની દરખાસ્ત: જો કોઈપણ રાજ્યની સરકાર તેના રાજ્યનું નામ બદલવા માંગે છે, તો તેણે રાજ્યની વિધાનસભામાં ઠરાવ કરવો જોઈએ.
કેન્દ્રીય મંજૂરી: પછી દરખાસ્ત કેન્દ્ર સરકાર પાસે જાય છે જ્યાં તેને મંજૂર કરવામાં આવે છે અને પસાર કરવામાં આવે છે.
મંજૂરીઓ: મંજૂરી પર, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ગૃહ મંત્રાલય, ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો, સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા, પોસ્ટલ વિભાગ અને રજિસ્ટ્રાર જનરલ જેવા વિભાગો અને એજન્સીઓ પાસેથી NOC લેવાના હોય છે.
સંસદમાં કાર્યવાહી
મંજૂરી મેળવ્યા બાદ કેન્દ્ર સરકાર સંસદના બંને ગૃહોમાં બિલ રજૂ કરે છે. એકવાર ખરડો પસાર થઈ જાય પછી તેને રાષ્ટ્રપતિ પાસે તેમની સંમતિ માટે મોકલવામાં આવે છે. એકવાર રાષ્ટ્રપતિ તેમની સંમતિ આપે છે, એક સૂચના જારી કરવામાં આવે છે, અને તે દિવસથી, નામ સત્તાવાર રીતે બદલાય છે.
નામ બદલવા માટેનો સમય અને કારણ
રાજ્યનું નામ બદલવામાં મહિનાઓ કે વર્ષો લાગી શકે છે. અને તેનું નામ બદલવા માટે એક મજબૂત કારણ હોવું જોઈએ. નામ બદલવા સંબંધિત છેલ્લો મહાન સુધારો 1953 માં યોજાયો હતો, જે અહીં અપનાવવામાં આવેલી ગંભીર કાનૂની પ્રક્રિયાને દર્શાવે છે.